Высокомолекулярные соединения (серия С), 2023, T. 65, № 1, стр. 59-66

ОБ УСТОЙЧИВОСТИ ОДНОРОДНОГО СОСТОЯНИЯ РАСПЛАВА ДИБЛОК-СОПОЛИМЕРА В ЭЛЕКТРИЧЕСКОМ ПОЛЕ В ПРИБЛИЖЕНИИ СЛУЧАЙНЫХ ФАЗ

Ю. А. Криксин ab*, Я. В. Кудрявцев bc

a Институт прикладной математики им. М.В. Келдыша Российской академии наук
125047 Москва, Миусская пл., 4, Россия

b Институт нефтехимического синтеза им. А.В. Топчиева Российской академии наук
119991 Москва, Ленинский пр., 29, Россия

c Институт физической химии и электрохимии им. А.Н. Фрумкина Российской академии наук
119071 Москва, Ленинский пр., 31, Россия

* E-mail: ykriksin@gmail.com

Поступила в редакцию 15.11.2022
После доработки 1.12.2022
Принята к публикации 12.12.2022

Аннотация

Кратко проанализирован вклад И.Я. Ерухимовича (1947–2022) в создание теории микрофазного расслоения диблок- и триблок-сополимеров. В качестве примера применения предложенного им матричного метода расчета корреляционных функций в многокомпонентных полимерных системах рассмотрена задача о вычислении спинодали расплава диблок-сополимера, помещенного в постоянное электрическое поле. Строго показано, что в случае линейной зависимости локальной диэлектрической проницаемости сополимера от параметра порядка условие спинодали остается таким же, как и в отсутствие электрического поля. Для случая более общей квадратичной зависимости вычислена поправка к критическому значению параметра Флори–Хаггинса.

Список литературы

  1. Abetz V., Simon P.F.W. // Advances in Polymer Science / Ed. by V. Abetz. Berlin: Heidelberg: Springer, 2005. V. 189.

  2. Bates C.M., Bates F.S. // Macromolecules. 2017. V. 50. № 1. P. 3.

  3. Lazzari M., Torneiro M. // Polymers. 2020. V. 12. № 4. Art. 869.

  4. Cummins C., Lundy R., Walsh J.J., Ponsinet V., Fleury G., Morris M.A. // Nano Today. 2020. V. 35. Art. 100936.

  5. Chen Y., Xiong S.S. // Int. J. Extreme Manuf. 2020. V. 2. № 3. Art. 032006.

  6. Yang K.-C., Puneet P., Chiu P.-T., Ho R.-M. // Acc. Chem. Res. 2022. V. 55. № 15. P. 2033.

  7. Zou Y.D., Zhou X.R., Ma J.H., Yang X.Y., Deng Y.H. // Chem Soc. Rev. 2020. V. 49. № 4. P. 1173.

  8. Li C., Li Q., Kaneti Y.V., Hou D., Yamauchi Y., Mai Y.Y. // Chem. Soc. Rev. 2020. V. 49. № 14. P. 4681.

  9. Min J., Barpuzary D., Ham H., Kang G.-C., Park M.J. // Acc. Chem. Res. 2022. V. 54. № 21. P. 4024.

  10. Kang S., Kim G.-H., Park S.-J. // Acc. Chem. Res. 2022. V. 55. № 16. P. 2224.

  11. Ma S.H., Hou Y.S., Hao J.L., Lin C.C., Zhao J.W., Sui X. // Polymers. 2022. V. 14. № 21. Art. 4568.

  12. Liu S.M., Yang Y., Zhang L.B., Xu J.P., Zhu J.T. // J. Mater. Chem. C. 2020. V. 8. № 47. P. 16633.

  13. Radjabian M., Abetz V. // Prog. Polym. Sci. 2020. V. 102. Art. 101219.

  14. Theory and Simulation // Polymer Science A. 2009. V. 50. № 1. P. 49.

  15. Yerukhimovich I.Ya. // Polym. Sci. U.S.S.R. 1979. V. 21. № 2. P. 470.

  16. Lifshitz I.M. // Sov. Phys. JETP. 1969. V. 28. № 6. P. 2408.

  17. Yerukhimovich I.Ya. // Polym. Sci. U.S.S.R. 1982. V. 24. № 9. P. 2223, 2232.

  18. Dobrynin A.V., Yerukhimovich I.Ya. // Vysokomol. Soed. B. 1991. V. 32. № 9. P. 663; № 10. P. 743; № 11. P. 852.

  19. Dobrynin A.V., Yerukhimovich I.Ya. // Polym. Sci. U.S.S.R. 1991. V. 33. № 5. P. 1012.

  20. Dobrynin A.V., Erukhimovich I.Ya. // Macromolecules. 1993. V. 26. № 2. P. 276.

  21. Erukhimovich I.Ya., Smirnova Yu.G., Abetz V. // Polymer Science A. 2003. V. 45. № 11. P. 1093.

  22. Tarasenko S.A., Erukhimovich I.Ya. // Polymer Science A 2005. V. 47. № 3. P. 299.

  23. Erukhimovich I.Ya. // Eur. Phys. J. E. 2005. V. 18. № 4. P. 383.

  24. Erukhimovich I.Ya., Semenov A.N. // Sov. Phys. JETP. 1986. V. 63 № 1. P. 149.

  25. Erukhimovich I.Ya., Kudryavtsev Y.V. // Eur. Phys. J. E. 2003. V. 11. № 4. P. 349.

  26. Qin J., Bates F.S., Morse D.C. // Macromolecules. 2010. V. 43. P. 5128.

  27. Erukhimovich I., Kriksin Y.A., ten Brinke G. // Macromolecules. 2015. V. 48. № 21. P. 7909.

  28. Erukhimovich I., Kriksin Y.A., ten Brinke G. // Macromolecules. 2017. V. 50. 3922.

  29. Leibler L. // Macromolecules. 1980. V. 13. № 6. P. 1602.

  30. de Gennes P.-G. // J. Phys. (Paris). 1970. V. 31. P. 235.

  31. Flory P. Principles of Polymer Chemistry. Ithaca, New York: Cornell Univ. Press, 1953. Ch. 13.

  32. Lodge T.P. // Macromolecules. 2020. V 53. № 1. P. 2.

  33. Fredrickson G.H. // The Equilibrium Theory of Inhomogeneous Polymers. New York: Oxford Univ. Press, 2006.

  34. Kriksin Y.A., Erukhimovich I.Ya., Khalatur P.G., Smirnova Y.G., ten Brinke G. // J. Chem. Phys. 2008. V. 128. № 244903.

  35. Matsen M.W., Schick M. // Phys. Rev. Lett. 1994. V. 72. № 16. P. 2660.

  36. Erukhimovich I.Ya., Kriksin Yu.A., Kudryavtsev Y.V. // Polymer Science A. 2022. V. 64. № 2. P. 121.

  37. Merekalov A.S., Derikov Y.I., Ezhov A.A., Kriksin Yu.A., Erukhimovich I.Ya., Kudryavtsev Y.V. // Polymer. 2023, V. 264. Art. 125544.

  38. Amundson K., Helfand E., Patel S.S., Quan X., Smith S.D. // Macromolecules. 1992. V. 25. № 7. P. 1935.

  39. Amundson K., Helfand E., Quan X., Smith S.D. // Macromolecules. 1993. V. 26. № 11. P. 2698.

  40. Gurovich E. // Macromolecules. 1994. V. 27. № 25. P. 7339.

  41. Kolesnikov A.L., Budkov Yu.A., Basharova E.A., Kiselev M.G. // Soft Matter. 2017. V. 13. № 24. P. 4363.

  42. Wu J., Wang X., Ji Y., Hea L., Li S. // Phys. Chem. Chem. Phys. 2016. V. 18. № 15. P. 10309.

  43. Gunkel I., Stepanow S., Thurn-Albrecht T., Trimper S. // Macromolecules. 2007. V. 40. № 6. P. 2186.

  44. Schoberth H.G., Pester C.W., Ruppel M., Urban V.S., Böker A. // ACS Macro Lett. 2013. V. 2. № 6. P. 469.

  45. Orzechowski K., Adamczyk M., Wolny A., Tsori Y. // J. Phys. Chem. B 2014. V. 118. № 25. P. 7187.

  46. Kathrein C.C., Kipnusu W.K., Kremer F., Böker A. // Macromolecules. 2015. V. 48. № 10. P. 3354.

  47. Tsori Y. // Rev. Mod. Phys. 2009. V. 81. № 4. P. 1471.

Дополнительные материалы отсутствуют.